Syndrom odstawienia

W momencie, kiedy alkoholik decyduje się na walkę z nałogiem, może pojawić się wiele nieprzyjemnych objawów. Zespół abstynencyjny to zaburzenia somatyczne i psychiczne, które wynikają z nagłego przerwania spożywania alkoholu. Niektóre z jego objawów są niebezpieczne dla zdrowia i życia.

Po czym wiadomo, że przeżywane dolegliwości to syndrom odstawienia? Jak sobie z nimi radzić? Jeśli chcesz porzucić alkohol lub też planuje to Twój bliski, powinieneś się zapoznać z objawami, które mogą się pojawić w tym okresie.

Jak objawia się syndrom odstawienia?

Wyróżniamy co najmniej kilka charakterystycznych dolegliwości dla zespołu abstynencyjnego. Wśród nich są np.:

• bóle i zawroty głowy


• powracające stany niepokoju


• mdłości i wymioty


• napady padaczki


• majaczenie alkoholowe (nazywane również delirium)

Symptomy syndromu odstawienia mogą pojawić się nawet po jednorazowym spożyciu alkoholu. Jest to wynikiem przyzwyczajenia się mózgu do obecności toksyny. Zdecydowanie mocniejsze objawy jednak występują, kiedy jest się w tzw. ciągu i nagle się go przerywa. Wtedy mogą wystąpić drżenia i majaki, które należą do najbardziej niebezpiecznych dolegliwości związanych z odstawieniem. W przypadku osób uzależnionych delirium i padaczka występuje średnio u 1 na 50 osób. Co gorsza, jeśli pojawiły się one raz, istnieje ryzyko, że mogą powrócić przy kolejnych próbach porzucenia picia.

Padaczka alkoholowa (napady drgawkowe abstynencyjne)

Dolegliwości te nie wynikają z konkretnych i wrodzonych nieprawidłowości w funkcjonowaniu kory mózgowej. Ich przyczyną jest nagły brak alkoholu, który już wcześniej wpływał na funkcjonowanie tego obszaru. Napady jednak wyglądają podobnie jak w przypadku zwykłej padaczki, obejmując:

• niekontrolowane skurcze różnych partii mięśni


• utratę świadomości


• rozluźnienie zwieracza i mięśni cewki moczowej

Głównym zagrożeniem w tym przypadku jest zarówno zachłyśnięcie się, jak i ryzyko uszkodzenia ciała (w tym głowy) w wyniku przewrócenia się przy napadzie.

W przypadku, gdy takie objawy pojawią się u osoby w Twoim otoczeniu, zadbaj przede wszystkim, by wyeliminować ryzyko odniesienia urazów. Podłóż też pod jego głowę poduszkę – jest to ważne, gdyż niekontrolowane skurcze dotyczą też mięśni szyi. Tym samym osoba przeżywająca napad może zacząć uderzać np. potylicą o podłoże. Konieczne będzie też wezwanie pomocy medycznej, przy czym musisz poinformować lekarza czy ratownika, że chory jest osobą „rzucającą” alkohol.

Delirium (majaczenie alkoholowe)

Jednym z najcięższych objawów syndromu odstawienia jest majaczenie alkoholowe. Szacuje się, że zmaga się z nim 1 na 10 alkoholików, którzy zdecydowali się podjąć walkę ze swoim nałogiem. To tak naprawdę zespół głębokich zaburzeń psychosomatycznych, które zagrażają nie tylko zdrowiu, ale też życiu. W przypadku delirium pojawiają się takie symptomy jak:

• koszmary senne i bezsenność


• stany lękowe i nawracający niepokój


• drżenie ciała


• arytmia, zaburzenia ciśnienia krwi (co grozi udarem lub zawałem)


• halucynacje

Jakość snu jest bardzo istotna dla zdrowia człowieka. Jeśli natomiast jest on zaburzony przez koszmary lub problemy z zaśnięciem czy też utrzymaniem spokojnego snu, może to znacznie wpływać na zdrowie chorego. Brak odpowiedniego wypoczynku nie tylko powoduje zmęczenie, ale też rozregulowuje pracę organizmu i mózgu. W efekcie może to prowadzić nawet do depresji lub potęgowania wspomnianych halucynacji. Te są zaś wyjątkowo niebezpieczne – chory bowiem często ma poważne urojenia i „widzi” nieistniejące zagrożenia, z którymi czasem próbuje podjąć walkę lub przed nimi uciec. Zachowania te są często przyczyną różnych wypadków, które zagrażają życiu jego lub osób, które znajdują się w otoczeniu.

Drgawki natomiast są wywoływane z powodu zaburzonej gospodarki elektrolitowej. Powodem jest fakt, że alkohol odwadnia, a także wypłukuje z organizmu istotne dla jego funkcjonowania minerały – potas, magnez i wapń. W efekcie pojawiają się niekontrolowane drżenia mięśni, jednak nie tak silne, jak w przypadku padaczki alkoholowej.

Jak sobie radzić z syndromem odstawienia?

Kluczowe jest to, aby nie podejmować walki z alkoholizmem samodzielnie. Konieczna jest kompleksowa terapia, obejmująca zarówno detoks, jak i spotkania z terapeutą. Detoksykacja organizmu pomaga ustabilizować gospodarkę elektrolitów i usunąć z organizmu toksyny. To zaś znacznie obniża ryzyko wystąpienia objawów zespołu abstynencyjnego, a na pewno podnosi bezpieczeństwo chorego, który przebywa w kontrolowanych warunkach. We wszystkich pozostałych przypadkach, tj. jeśli leczenie odbywa się poza przeznaczonym do tego ośrodkiem, w przypadku pojawienia się poważniejszych objawów syndromu odstawienia, należy wezwać pomoc medyczną.