Alkoholizm u kobiet – czym się wyróżnia?

Alkoholizm u kobiet to jedno z tych zagadnień, których nie da się analizować w oderwaniu od kontekstu socjokulturowego – podkreślają terapeuci z centrów odwykowych. Dawniej kobiecie po prostu nie wypadało pić. Dla większości była to wystarczająco silna bariera, aby tego nie robić. Dziś kobiecy alkoholizm powoli przestaje być tematem tabu. Niemniej, pijące kobiety wciąż są oceniane przez społeczeństwo surowiej niż mężczyźni dotknięci uzależnieniem alkoholowym.

W efekcie panie piją inaczej:

• wybierają lżejsze, bardziej „eleganckie” alkohole,
• częściej upijają się w samotności,
• a także z innych pobudek sięgają po kieliszek.

Trudno mówić dziś o jednym uniwersalnym wzorcu picia. Na przykład nowoczesne, pewne siebie kobiety chętnie odwiedzają modne lokale. Piją w męskim stylu – dużo mocnych alkoholi. Są też takie, które wśród znajomych „trzymają pion”. Sączą powoli kieliszek drogiego wina, podczas gdy w domu czeka cała butelka. Jednak zdecydowana większość kobiet nie chodzi nigdzie. Piją w domu, w samotności. Ponieważ alkoholizm wśród kobiet wciąż jest zjawiskiem nieakceptowanym społecznie, panie najczęściej piją właśnie w ukryciu. Dużo bardziej wstydzą się swojego uzależnienia. W związku z tym trudniej przychodzi im także skorzystanie z terapii odwykowej w centrum uzależnień.

Jak rozwija się alkoholizm u kobiet?

Zaczyna się zazwyczaj niewinnie – jeden drink wieczorem dla relaksu. Z tym że z czasem bez tego jednego drinka trudno jest zrobić cokolwiek… O uzależnieniu mówimy, gdy potrzeba sięgania po kieliszek pojawia się coraz częściej, a brak alkoholu powoduje rozdrażnienie oraz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Na tym etapie fizyczny i emocjonalny kac jest „leczony” kolejnymi dawkami alkoholu. Fizyczne objawy to ważny sygnał. To coś uchwytnego, mierzalnego. Coś, dzięki czemu można w ogóle dostrzec problem i zgłosić się na terapię alkoholową dla kobiet. Jednak to tylko wierzchołek góry lodowej, bo alkoholizm najczęściej oznacza, że dużo się dzieje w sferze emocjonalnej i duchowej.

Dlaczego kobiety sięgają po alkohol?

Podczas gdy mężczyźni zwykle piją dla towarzystwa – niekiedy z presji towarzystwa lub dla dodania sobie odwagi – kobiety raczej „zapijają” emocje. Alkohol staje się dla nich remedium na stres, bezsenność, bezsilność, strach, samotność, frustrację… Wymagania, jakie stawia przed nimi społeczeństwo, nie są przy tym bez znaczenia. Oto niektóre z najważniejszych przyczyn:

• Stres i napięcie: Kobiety często używają alkoholu jako sposobu na radzenie sobie ze stresem, napięciem i presją codziennego życia, zwłaszcza jeśli pełnią wiele ról jednocześnie, np. zawodowych, rodzinnych i społecznych.
• Depresja i lęki: Alkohol może być postrzegany jako krótkoterminowy sposób na złagodzenie objawów depresji i lęków. Niestety, długotrwałe spożywanie alkoholu może pogłębiać te problemy.
• Niska samoocena: Kobiety z niską samooceną mogą sięgać po alkohol, aby poprawić swoje samopoczucie, zniwelować poczucie samotności lub osamotnienia.

• Presja społeczna i kulturowa: W niektórych kręgach towarzyskich picie alkoholu jest normą, a kobiety mogą czuć presję, by uczestniczyć w takim stylu życia. Alkohol może również służyć jako narzędzie do integracji społecznej.
• Samotność i izolacja: Samotne kobiety, zwłaszcza te, które doświadczają trudności w relacjach lub są odizolowane społecznie, mogą sięgać po alkohol, aby złagodzić poczucie osamotnienia.
• Problemy rodzinne i partnerskie: Kobiety, które doświadczają problemów w relacjach, np. przemocy domowej, konfliktów małżeńskich, mogą sięgać po alkohol jako sposób na ucieczkę od trudnej rzeczywistości.

• Różnice hormonalne: Hormonalne wahania, takie jak te związane z cyklem miesiączkowym, ciążą, menopauzą, mogą wpływać na nastrój i prowadzić do zwiększonej skłonności do sięgania po alkohol.
• Metabolizm alkoholu: Kobiety metabolizują alkohol inaczej niż mężczyźni, co może prowadzić do szybszego uzależnienia i większych szkód zdrowotnych, co paradoksalnie może zwiększać częstotliwość sięgania po alkohol jako środka na „złagodzenie” skutków.

Te czynniki, zarówno osobno, jak i w połączeniu, mogą prowadzić do rozwoju uzależnienia od alkoholu u kobiet, które często jest bardziej skomplikowane i trudniejsze do leczenia niż w przypadku mężczyzn.

Skutki alkoholizmu specyficzne dla kobiet

Alkoholizm u kobiet często niesie ze sobą bardziej złożone konsekwencje niż u mężczyzn, co wynika z różnic biologicznych, hormonalnych oraz społecznych. Biologiczne różnice sprawiają, że kobiety są bardziej podatne na uszkodzenia organów wewnętrznych spowodowane alkoholem. Wątroba kobiet jest bardziej wrażliwa na działanie alkoholu, co prowadzi do szybszego rozwoju chorób takich jak marskość wątroby. Co więcej, kobiety są bardziej narażone na rozwój alkoholowej neuropatii, czyli uszkodzenia nerwów obwodowych, co objawia się bólem, osłabieniem mięśni oraz zaburzeniami czucia. Alkohol ma także szczególnie negatywny wpływ na zdrowie reprodukcyjne kobiet. Nadużywanie alkoholu może prowadzić do zaburzeń cyklu miesiączkowego, a także zwiększa ryzyko poronień i problemów z płodnością. Dla kobiet w ciąży alkohol stanowi poważne zagrożenie, gdyż może prowadzić do rozwoju płodowego zespołu alkoholowego (FAS) u dziecka, co skutkuje trwałymi uszkodzeniami mózgu i opóźnieniami rozwojowymi.

Wpływ alkoholu na psychikę kobiet

Również zdrowie psychiczne kobiet cierpiących na alkoholizm może być bardziej zagrożone. Kobiety są bardziej podatne na depresję, zaburzenia lękowe oraz ryzyko samobójstw w wyniku nadużywania alkoholu. Stygmatyzacja społeczna, której doświadczają kobiety z problemem alkoholowym, często jest silniejsza niż w przypadku mężczyzn, co może prowadzić do większego izolowania się, utrudnienia w poszukiwaniu pomocy i w konsekwencji pogłębienia uzależnienia. Kultura picia alkoholu u kobiet może różnić się od tej u mężczyzn. Kobiety częściej piją w ukryciu, co utrudnia wczesne rozpoznanie problemu przez otoczenie i specjalistów, a także może przyczyniać się do szybszego pogłębiania uzależnienia.

Gdzie można skorzystać z terapii alkoholowej dla kobiet?

Kobiecy alkoholizm to szeroki temat. Żeby zobaczyć, czym tak naprawdę jest, trzeba byłoby zajrzeć do domów kobiet dotkniętych tym uzależnieniem. Do ich kuchni, szafek, do torebek… Trzeba byłoby porozmawiać z ich dziećmi, z partnerami. Z obawy przed łatką „alkoholiczki”, panie rzadziej zgłaszają się na leczenie. Być może właśnie dlatego szacuje się, że żyją średnio o 15 lat krócej niż mężczyźni dotknięci chorobą…? Z terapii alkoholowej dla kobiet można skorzystać w Prywatnym Ośrodku Uzależnień Oaza.