Cyklotymia – zmienność nastroju
04.06.2018
Raz jest dobrze, wręcz euforycznie, a raz smutek, przygnębienie są tak silne, że trudno jest na co dzień normalnie funkcjonować. Ta zmienność nastroju może okazać się cyklotomią. Choć jest to schorzenie łagodniejsze od choroby afektywnej dwubiegunowej, to jednak przewlekłe i aby je rozpoznać musi trwać co najmniej 2 lata. W tym czasie okresy zmiennego nastroju przedzielone są okresami prawidłowego samopoczucia. To choroba, która występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Najczęściej jej początek przypada na wiek dorastania lub wczesnej dorosłości.
Naprzemienne emocje
Stany podwyższonego i obniżonego nastroju bardzo utrudniają funkcjonowanie zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Nie ułatwiają także utrzymywania kontaktów towarzyskich. Chorobę można podzielić na dwie skrajne fazy. Pierwsza to subdepresja, którą wyróżnia m.in.
- apatia,
- bezsenność,
- brak motywacji,
- ciągłe zmęczenie,
- obniżone libido,
- brak apetytu,
- płaczliwość,
- uczucie samotności,
- pesymistycznego podejścia
- myśli samobójcze,
- problemy z koncentracją uwagi i pamięci,
- brak energii,
- przewlekłe uczucie smutku,
- trudności w podejmowaniu decyzji
- szybkie popadanie w irytację i zdenerwowanie
Druga faza przypomina hipomanię i wówczas występują:
- stany euforyczne,
- dobry humor,
- szczęście i wesołość,
- duża samoocena,
- pobudzenie,
- szybka mowa,
- słowotok,
- pewność siebie,
- wzrost popędu seksualnego
- epizody agresji, wrogości i drażliwości.
W tej fazie osoba cierpiąca na cyklotomię może ulegać spożyciu alkoholu i substancji psychoruchowych. Ma też większe tendencje do tego, aby wydawać dużo pieniędzy.
Niedokładnie ustalone przyczyny
Nie do końca wiadomo, jakie są przyczyny cyklotomii. Częściej jednak dotyka ona osoby, u których w rodzinie zdarzyły się przypadki choroby afektywnej dwubiegunowej. Oprócz tego mogą na nią wpływać: niski poziom serotoniny i wysoki kortyzolu. Do przyczyn tego schorzenia zalicza się także bardzo stresujące i traumatyczne wydarzenia z przeszłości oraz czynniki środowiskowe i wychowawcze.
Trudne rozpoznanie
Nieregularnie pojawiające się objawy cyklotomii często odbierane są jako reakcja na różne stresujące sytuacje. Dlatego tak trudno ją rozpoznać. Częściej jednak występuje faza depresyjna i z reguły w związku z tym chorzy poszukują specjalistycznej pomocy. Podczas przeprowadzania diagnozy lekarz (psycholog lub psychiatra) powinien wykluczyć wszelkie inne współistniejące choroby.
Cyklotomia leczona jest najczęściej farmakologicznie. Oprócz tego potrzebna jest terapia behawioralno-poznawcza, podczas której wypracowywane są pozytywne myśli i przekonania. Mają one na celu zastąpienie negatywnych odczuć. Zalecane jest zwłaszcza uczestnictwo w terapii grupowej. Nawet wtedy, gdy nie występują objawy chorobowe, to pacjent wymaga leczenia, aby uniknąć m.in. przejścia cyklotomii w chorobę afektywną dwubiegunową.
Cyklotomii nie można jednak do końca wyleczyć. Pomimo powstrzymania objawów, mogą one jednak nawracać.