Osobowość z pogranicza – kim jest taka osoba?
04.12.2018
Towarzyszą im sprzeczne idee i uczucia. Tak często modyfikują swoje zachowanie, że trudno za nimi nadążyć. Osobowość borderline, czyli z pogranicza to taka, którą trudno jednoznacznie zdefiniować. Pacjentami, u których została zdiagnozowana, szargają często sprzeczne uczucia. Z jednej strony potrzebują bliskości, a z drugiej się jej boją, jak i tego, że zostaną skrytykowani lub odrzuceni.
Chwiejna osobowość
Nieprzewidywalność osób z osobowością borderline jest tak duża, że w takiej samej sytuacji potrafią się zachować w bardzo różny sposób. Ich samoocena jest również bardzo chwiejna – od bardzo zaniżonej do wysoko zawyżonej. Pacjenci z zaburzeniami osobowości zdominowani są na co dzień bardzo negatywnymi emocjami. Czują smutek, niepokój, złość, frustrację, znudzenie, a przy tym mają niewielką tolerancję na stres i nie umieją się uspokoić.
Autodestrukcja i niestabilność w związku
Zachowania osób, które cierpią na pograniczne zaburzenia osobowości, często przypominają autodestrukcję. Cechuje je skłonność do ryzyka, palenia za sobą mostów, korzystania z przypadkowego seksu, niekontrolowanych zakupów czy zbyt szybkiej jazdy samochodem. Przejawiają także tendencję do uzależnienia od alkoholu, narkotyków czy zaburzeń związanych z jedzeniem (np. kompulsywne obżarstwo). Nierzadko sami okaleczają się, podejmują próby samobójcze czy stosują wobec innych ataki słowne albo przemoc. Kłamstwa, agresja czy inne gwałtowne zachowania sprawiają, że życie z takim osobami nie należy do łatwych. Kryzysy, konflikty i dramaty są wpisane w codzienność. Silne emocje i zmiana nastrojów sprawiają, że trudno im nawiązać prawdziwie bliskie relacje. W przyjaźni i miłości bywają zaborczy i zazdrośni. Miotają nimi silne emocje. Od miłości blisko im do nienawiści. Boją się oceny innych i nie mają poczucia bezpieczeństwa w związkach.
Zaniedbani przez rodziców
Uważa się, że przyczyną tych zaburzeń jest zaniedbanie ze strony zarówno matki, jak i ojca. Często też mają za sobą rozłąki i utraty bliskich, przemoc fizyczną czy seksualną. Tak rodzi się u nich tzw. nieufny wzorzec przywiązania. Pacjenci z osobowością z pogranicza nie są zazwyczaj zdolni do refleksji nad swoim umysłem oraz innych, co upośledza ich zdolność do radzenie sobie z trudnymi doświadczeniami. Czują się pozbawieni możliwości wpływania na relacje z innymi, a otoczenie postrzegają jako wrogie i prześladowcze.
Pomoc doraźna
Osobom z zaburzeniami z pogranicza pomaga się przede wszystkim w opanowaniu lęku, który na co dzień odczuwają oraz zachowań autodestrukcyjnych i nadmiernej impulsywności. Podstawową formą wsparcia jest psychoterapia, która ma na celu pokazanie im sprzecznych myśli, uczuć i podejmowanych działań. Leczenie szpitalne wchodzi w grę zazwyczaj wtedy, gdy osoba z borderline podejmuje próby samobójcze, przy epizodach psychotycznych, zaburzeniach odżywiania czy wtedy, kiedy nadużywa substancji psychoaktywnych takich jak np. alkohol, narkotyki.