Zaburzenia seksualne – jak uzyskać pomoc?

Zaburzenia seksualne to temat wciąż obarczony wieloma mitami i tabu, choć dotykają one milionów ludzi na całym świecie – niezależnie od wieku, płci czy statusu społecznego. Problemy z pożądaniem, erekcją, osiąganiem orgazmu czy satysfakcją z życia intymnego nie tylko obniżają komfort codziennego funkcjonowania, ale mogą też prowadzić do kryzysów w związkach, spadku samooceny i pogorszenia zdrowia psychicznego. Współczesne badania pokazują, że ich podłoże bywa złożone: od chorób somatycznych i zaburzeń hormonalnych, przez stres i depresję, po niezdrowy styl życia i uzależnienia.

Coraz częściej w gabinetach seksuologów i terapeutów pojawiają się pacjenci, u których problemy z seksualnością współistnieją z innymi nałogami – alkoholem, narkotykami, hazardem czy kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi. W takich przypadkach skuteczne leczenie wymaga nie tylko wsparcia medycznego, ale także profesjonalnej terapii uzależnień.

Rodzaje zaburzeń seksualnych

Zaburzenia seksualne obejmują wiele różnych problemów, które mogą dotyczyć zarówno mężczyzn, jak i kobiet – i wbrew stereotypom nie są wyłącznie domeną osób starszych. Coraz częściej występują także u młodych ludzi, na co wpływa m.in. stres, szybkie tempo życia czy nadmierne korzystanie z pornografii. Najważniejsze z nich to:

• Zaburzenia erekcji – trudności z osiągnięciem lub utrzymaniem wzwodu, utrudniające odbycie satysfakcjonującego stosunku. Przyczyną mogą być choroby cywilizacyjne (cukrzyca, nadciśnienie, otyłość), zaburzenia hormonalne, przewlekły stres, depresja czy nadużywanie alkoholu i innych używek.
• Przedwczesny wytrysk – brak kontroli nad momentem ejakulacji, powodujący frustrację i napięcia w związku.
• Spadek libido – obniżone pożądanie seksualne, które może wynikać z przewlekłego stresu, zaburzeń hormonalnych, problemów w relacji lub depresji.
• Anorgazmia (u kobiet) – brak orgazmu mimo odpowiedniej stymulacji; często powiązana z lękiem, niską samooceną, traumami seksualnymi lub zmianami hormonalnymi.
• Zaburzenia podniecenia u kobiet – trudności z osiągnięciem pobudzenia, suchość pochwy, ból podczas stosunku; szczególnie częste w okresie menopauzy, ale mogą pojawić się w każdym wieku.
• Awersja seksualna i zaburzenia bólowe – unikanie zbliżeń z powodu lęku, negatywnych skojarzeń lub bolesności podczas kontaktu seksualnego.

Każdy z tych problemów może mieć podłoże zarówno fizjologiczne, jak i psychologiczne. Dlatego kluczowe znaczenie ma profesjonalna diagnoza – szybka konsultacja z lekarzem seksuologiem, ginekologiem, urologiem czy psychoterapeutą pozwala ustalić przyczynę i wdrożyć skuteczne leczenie, zanim zaburzenia pogłębią kryzys w relacji czy poczucie własnej wartości.

Przyczyny zaburzeń seksualnych

Problemy z seksualnością rzadko wynikają z jednego czynnika – najczęściej są efektem współdziałania wielu elementów biologicznych, psychicznych i środowiskowych. Zrozumienie źródła trudności jest kluczowe, aby dobrać skuteczną terapię. Do najczęstszych przyczyn należą:

• Czynniki fizyczne – choroby układu krążenia, nadciśnienie, cukrzyca, otyłość, zaburzenia hormonalne (np. niedobór testosteronu, problemy z tarczycą), przewlekłe stany zapalne, a także skutki uboczne niektórych leków czy operacji.
• Czynniki psychiczne – stres, depresja, zaburzenia lękowe, traumy seksualne, niska samoocena, problemy w relacji z partnerem, brak poczucia bezpieczeństwa w związku.
• Styl życia – siedzący tryb pracy, brak aktywności fizycznej, niezdrowa dieta, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów, nadużywanie pornografii.
• Przemiany społeczne i kulturowe – szybkie tempo życia, presja sukcesu, nieustanna dostępność bodźców erotycznych w internecie, zaburzona percepcja seksu poprzez media.

Każdy z tych czynników może działać samodzielnie lub w połączeniu z innymi, potęgując problem. Dlatego diagnostyka powinna obejmować zarówno badania lekarskie, jak i ocenę stanu psychicznego, a terapia często wymaga współpracy seksuologa, psychologa i lekarzy specjalistów z różnych dziedzin.

Uzależnienia a zaburzenia seksualne

Zaburzenia seksualne bardzo często współistnieją z różnymi formami uzależnień. Alkohol, narkotyki, leki uspokajające czy hazard nie tylko wpływają na psychikę, ale także zaburzają funkcjonowanie układu nerwowego i hormonalnego, co może nasilać problemy w sferze intymnej. W wielu przypadkach uzależnienie staje się zarówno przyczyną, jak i skutkiem trudności seksualnych – na przykład picie alkoholu w celu „rozluźnienia się” przed stosunkiem z czasem prowadzi do zaburzeń erekcji i spadku libido.

Do najczęściej obserwowanych powiązań należą:

• Seksoholizm (uzależnienie od seksu) – kompulsywne poszukiwanie kontaktów seksualnych lub masturbacji, które przestają dawać satysfakcję i stają się sposobem na rozładowanie napięcia emocjonalnego.
• Uzależnienie od pornografii – nadmierna stymulacja bodźcami erotycznymi osłabia reakcje na bodźce naturalne, utrudnia budowanie bliskości i może prowadzić do zaburzeń erekcji czy anorgazmii.
• Alkohol i narkotyki – początkowo mogą obniżać zahamowania, ale długotrwałe używanie powoduje uszkodzenia układu nerwowego, problemy z krążeniem i spadek poziomu hormonów płciowych.
• Hazard, kompulsywne zakupy, uzależnienie od internetu – pozornie niezwiązane z seksualnością, jednak silny stres i wahania emocjonalne związane z tymi nałogami mogą wywoływać lub nasilać dysfunkcje seksualne.

W przypadku współwystępowania zaburzeń seksualnych i uzależnień niezbędne jest kompleksowe leczenie obejmujące zarówno terapię seksuologiczną, jak i terapię uzależnień. W naszym ośrodku prowadzone są programy terapeutyczne dla osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków, hazardu, leków, komputera czy seksu. Ośrodek zapewnia indywidualne podejście, terapię grupową i wsparcie psychologiczne, umożliwiając skuteczne leczenie przy jednoczesnym zachowaniu pełnej dyskrecji.

Skutki nieleczonych zaburzeń seksualnych

Ignorowanie problemów w sferze seksualnej rzadko kończy się samoistnym ustąpieniem objawów. Najczęściej prowadzi do narastania trudności, które z czasem obejmują nie tylko życie intymne, ale i ogólną kondycję psychiczną. Najczęstsze konsekwencje to:

• Kryzysy w relacjach – brak satysfakcji seksualnej może powodować frustrację, konflikty, a nawet rozpad związku.
• Spadek samooceny i pewności siebie – poczucie „niespełniania oczekiwań” często prowadzi do obniżonego nastroju i unikania bliskości.
• Rozwój zaburzeń psychicznych – przewlekły stres i napięcie sprzyjają depresji, lękom i bezsenności.
• Nasilenie uzależnień – próby „zagłuszenia” problemu alkoholem, narkotykami czy kompulsywnymi zachowaniami mogą szybko przerodzić się w nałóg.

Warto pamiętać, że zaburzenia seksualne wpływają na cały organizm. Nieleczone mogą zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zaburzeń hormonalnych czy przewlekłego bólu, a także osłabiać odporność. Wczesna konsultacja z lekarzem lub terapeutą pozwala nie tylko poprawić życie intymne, ale również ochronić zdrowie fizyczne i psychiczne.