Pracoholizm. Kogo można nazwać pracoholikiem i jakie objawy mogą świadczyć o uzależnieniu od pracy?

Dynamiczny rozwój społeczno-ekonomiczny spowodował, że jednym z coraz częściej spotykanych zjawisk stał się pracoholizm. Stan psychiczny odznaczający się wewnętrznym przymusem wykonywania pracy niesie ze sobą wiele zagrożeń. Doświadczają go nie tylko osoby piastujące wysokie stanowiska kierownicze, ale także handlowcy, dziennikarze, menadżerowie. Jakie są przyczyny jego rozwoju i do jakich konsekwencji może prowadzić? Jakie objawy mogą świadczyć o chorobie i konieczności odwiedzenia centrum leczenia uzależnień? Odpowiedzi na te i inne pytania zawarliśmy w poniższym tekście.

Kim jest pracoholik?

Kategoria osób nadmiernie pracujących pojawiła się pod koniec XVIII wieku. Wtedy nastąpiła rewolucja przemysłowa i związany z nią szereg przemian, na których skutek ukształtował się obraz pracownika umysłowego. Współcześnie za pracoholika uznaje się jednostkę, która pracuje w bardzo szybkim tempie przez sześć, a nawet siedem dni w tygodniu, nie mając czasu ani dla siebie, ani dla rodziny. Jeszcze do niedawna zjawisko pracoholizmu było utożsamiane głównie z Japonią. Dziś wiadomo, że występuje ono w wielu krajach na świecie, w tym także w Polsce. To, co jest najbardziej charakterystyczne dla pracoholików, to ciągła wewnętrzna potrzeba pracy, pozytywna postawa względem obowiązków zawodowych oraz silne zaabsorbowanie wykonywaną działalnością z jednoczesnym zmniejszeniem zainteresowania innymi dziedzinami.

Skąd bierze się problem uzależnienia od pracy?

Pracoholizm należy rozumieć jako efekt długofalowego cyklu, w którym dochodzi do zmian w myśleniu i funkcjonowaniu osoby uzależnionej. Przyczyny tego problemu mogą tkwić zarówno w czynnikach osobowościowych, jak i społecznych. Zdaniem psychologów na uzależnienie od pracy najbardziej podatni są ludzie, którzy:

• nieustannie podwyższają sobie poprzeczkę i wyznaczają coraz to nowe cele,


• wkładają wiele wysiłku i energii w realizowane zadania,


• nie potrafią wyłączyć się z myślenia o zajęciach zawodowych,


• na skutek zaprzestania wykonywania pracy odczuwają dyskomfort psychiczny, rozdrażnienie, ból głowy itp.

Do rozwoju pracoholizmu przyczyniła się też zmiana wartości społecznych, a zwłaszcza pojawienie się materializmu i konsumpcyjnego trybu życia. Praca dla wielu osób stała się niejako areną rywalizacji i chęcią udowodnienia sobie swojej wartości, co wpłynęło też na zatarcie się granic między życiem zawodowym a prywatnym.

Objawy, które mogą świadczyć o uzależnieniu

Osoby zgłaszające się do centrum uzależnień, które mają problem z nadmiernym pracowaniem, często skarżą się na towarzyszący im silny stres. Jest on związany z tym, że pracują o wiele więcej od innych i mają większe wymagania względem siebie. Trzeba jednak mieć świadomość, że w uzależnienie może popaść też osoba, która pracuje krótko i ma lżejszą pracę. Pracoholicy nie potrafią zachować równowagi w swoim życiu, nie mają czasu na odpoczynek i dla swoich bliskich. Osoby uzależnione dążą do perfekcjonizmu i odczuwają nieustanną chęć rywalizacji. Obowiązki zawodowe stają się dla nich najważniejszą wartością w życiu, a wszystkie inne obszary funkcjonowania schodzą na dalszy plan.

Skutki zignorowania problemu

Długotrwały pracoholizm prowadzi do szeregu negatywnych konsekwencji. Przede wszystkim pojawia się przeciążenie psychiczne i fizyczne, które pociąga ze sobą niską jakość i wydajność wykonywanej pracy. Mogą też wystąpić okresowe załamania, którym towarzyszy osłabienie, a nawet wyczerpanie organizmu. Zjawisko to stanowi również poważne zagrożenie dla rodziny. Pracoholicy tracą zdolność kochania, przestają zauważać najbliższych, zaniedbują obowiązki i nie uczestniczą w życiu rodzinnym. W takim przypadku jedynym słusznym rozwiązaniem jest terapia w profesjonalnym ośrodku uzależnień.

Zaufaj specjalistom z prywatnego ośrodka uzależnień

Pracoholizm jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem, gdyż wiąże się z problemami w wielu sferach. Pracoholicy z reguły boją się do niego przyznać do i traktują go jako przejściowy problem, który nie wymaga kontaktu ze specjalistą. Tymczasem nałóg można pokonać, zgłaszając się na terapię do specjalistycznego ośrodka, jakim jest prywatny ośrodek leczenia uzależnień OAZA. Dzięki działaniom terapeutycznym można odzyskać kontrolę nad życiem i odbudować relacje, które ucierpiały z powodu nadmiernej pracy.