12 kroków wychodzenia z nałogu

Program 12 kroków (lub 12 stopni) został stworzony przez tak zwanych Anonimowych Alkoholików. Ma on z założenia pomóc osobie uzależnionej (nie tylko od alkoholu, ale także innych substancji) w odejściu od uzależnienia oraz w naprawieniu relacji z innymi ludźmi, co ma w efekcie przyczynić się do trwałego pokonania problemu i powrotu do normalnego życia. Program ten jest w swych korzeniach oparty na wartościach i wierze chrześcijańskiej, i polega między innymi na:

• przyznaniu się do problemu;


• wykazaniu chęci do zmiany sytuacji i uwierzeniu w taką możliwość;


• otwartym mówieniu o swoim problemie;


• chęci zadośćuczynienia za popełnione błędy i wyrządzone krzywdy;


• dzieleniu się swoimi doświadczeniami, by pomóc innym.

12 kroków a leczenie uzależnienia

12 kroków jest programem często stosowanym w różnych grupach wsparcia pomagających walczyć z uzależnieniem. Powstał on na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. Do leczenia odwykowego wprowadzono go po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych. Ponieważ stało się to w stanie Minnesota, obecnie ten model leczenia nazywa się właśnie „Minnesota”. Obecnie realizowany on jest na całym świecie, również w Polsce. Sukces 12 kroków wynika nie tylko z tego, że został wdrożony do leczenia przez lekarzy, ale także z tego, że został on stworzony przez samych alkoholików i bazuje na ich osobistych doświadczeniach w związku ze zmaganiem się z chorobą.

Program Minnesota

Dobre wyniki 12 kroków, a właściwie modelu Minnesota, wynikał między innymi z tego, że traktowano w nim alkoholizm nie tylko jako chorobę, ale także chorobę wyjątkową, która wymaga zupełnie innego podejścia. Ważne było także, że dzięki temu programowi zaczęto traktować alkoholizm jako chorobę nieuleczalną (niemożliwe jest picie kontrolowane) oraz prowadzącą do śmierci. Istotna była także różnica w podejściu do pacjentów. Zaczęto traktować ich z godnością, rozumiejąc konsekwencje choroby alkoholowej. Leczenie w programie Minnesota prowadzono w niewielkich grupach, co miało na celu wytworzenie poczucia wsparcia płynącego od osób, które próbują się uporać z podobnym problemem i mają podobne doświadczenia.

Zalety programu

Jedną z głównych zalet programu 12 kroków jest przyłożenie dużej wagi do kwestii przyznania się do błędów i motywacji chorego nie tylko do odejścia od nałogu, ale także powrotu do normalnego życia, szczególnie w jego wymiarze społecznym. Program ten pozwala także na konfrontację oraz pogodzenie się z dotychczasowymi skutkami nałogu oraz próbę naprawienia ich lub zadośćuczynienia osobom pokrzywdzonym (o ile to możliwe). Wartościowym elementem tego programu jest włączenie otoczenia chorego w proces leczenia. Polega ono przede wszystkim na otoczeniu osoby decydującej się na leczenie wsparciem bliskich.